معماری سیستم: در کل به طراحی مدارهای مجتمع در داخل ساختار میکروپرسسورها مربوط می شود.
Cpu= central processor unit

حالا این مدارهای مجتمع چیست؟
نسل اولی از cpu ها که ارائه شدند لامپ های خلا بودند.
نسل دوم ترانزیستورها
نسل سوم مدارات مجتمع؛(IC ها)
نسل چهارم ریزپردازنده ها
نسل پنجم کامپیوترهای هوشمند

از این طبقه بندی می تونیم نتیجه بگیریم که مدارات مجتمع از ترانزیستورها که نسلی از cpu بودند تشکیل شده.
برای تعریف دقیق تر معماری می تونم بگم که سخت افزارها در کامپیوتر به نوعی با هم ارتباط دارند. برنامه ها اگر بخواهند در سیستمی کار کنند باید با اون هماهنگ باشند. یعنی هر سیستم عاملی از جمله ویندوز و لینوکس و free BSD و... باید از نظر نوع کامپایل در هر کامپیوتری هماهنگی داشته باشند.
یعنی وقتی ما کامپایل شده ی یک سیستم عاملی رو در اختیار داریم باید روی کامپیوتری سیستم عامل رو نصب کنیم که مشابه سیستمی باشه که با اون کامپایل شده. یعنی از لحاظ سخت افزاری، سیستم عامل باید با سخت افزارهای کامپیوترمون match بشه. مثلا یک ویندوز 64bit توی یک کامپیوتر 32bit نمی تونه RUN بشه.

خب تا حالا فهمیدیم که معماری کامپیوتر یعنی چی! حالا معماری ای که شرکت های مختلف برای کامپیوترهای خودشون طراحی کردند با هم فرق داره.

معماری ای رو که شرکت IBM برای تولیدات خود دارد با هم فرق دارند. مثلا cpu های intel و AMD که محصول این شرکت هستند معماری متفاوت خود را دارند.
یا شرکت macintosh پردازشگرهای خودش رو با معماریMotorola وارد بازار کرد که البته بعدا برای این که سیستم عامل mac روی انواع کامپیوترها از جمله pc های خودمون اجرا بشه از معماری intel X86 استفاده کرد.
در این صورت سیستم عامل mac تنها منحصر به کامپیوترهای mac نخواهد بود!
Cpu موجود در mac اولیه Motorola 68000 بود که سرعت پایینی داشت (8 MHZ). بعد از ارتقا سیستم عامل mac به mac os x 10.5 تنها روی cpu های پیشرفته با معماری SSE2 یا SSE3 هخونی داشت.

خب برمی گردیم به اینتل که موضوع اصلی بحث من بوده.
معماری intel برحسب XX86 می باشد. که x اول برمیگرده به شرکت سازنده یعنی intel و X بعدی شماره نسل رو نشون میده. مثلا i386 یا i686 که دو نوع معماری هستند که در کامپیوترهایی که برای اینتل ارائه می شوند خواهیم داشت. که i686 برمیگرده به cpu ای با core 2 Due.

با اجرای دستور زیر در shell سیستم عاملی چون لینوکس می تونید مشخصات cpu خودتون رو ببینید:
Cat /proc/cpuinfo
و همچنین با اجرای این دستور میشه به نوع معماری سیستم خودمون پی ببریم:
Uname –m
و یا با دستور arch